6 października o godz. 18:30 w budynku Muzeum Narodowego przy Al. Jerozolimskich 3 Warszawski Chór Międzyuczelniany zaproponował gościom wyjątkowy koncert połączony z nietypową prezentacją perły kolekcji muzeum – Pięknej Madonny z Wrocławia. Wciąż pozostająca niewidoczną dla zwiedzających, rzeźba ta jest jednym z najważniejszych obiektów gmachu przy Al. Jerozolimskich. Dla Teresy Gręziak – dyrygentki Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego stała się ona inspiracją do stworzenia projektu artystycznego zatytułowanego USŁYSZEĆ RZEŹBĘ. Młoda kierowniczka zespołu przez ponad 2 lata związana była z Działem Edukacji MNW, prowadząc zajęcia w Galerii Sztuki Średniowiecznej. W koncercie pt. USŁYSZEĆ RZEŹBĘ połączyła swoje dwie pasje – zamiłowanie do historii sztuki i muzyki. Tego nietypowego zadania podjęła się wraz z Warszawskim Chórem Międzyuczelnianym, zespołem o niemal 50-letniej tradycji, który znany jest ze śmiałości w realizacji oryginalnych projektów kulturalnych.

Niezwykle ważnym dla nas jest fakt, iż koncertem tym włączamy się w działania związane z usuwaniem barier, jakie napotykają osoby niepełnosprawne pragnące obcować z dziełami sztuki. Profesjonalnie przygotowana audiodeskrypcja, będąca integralną częścią koncertu pozwoliła osobom niewidzącym zapoznać się z rzeźbą, a muzyka odpowiednio ją oprawi.
Drugim bardzo ważnym celem tego przedsięwzięcia jest integracja. Intencją organizatorów było, aby wśród słuchaczy koncertu znalazły się obok siebie osoby niewidome, słabowidzące oraz osoby widzące. Fakt, że rzeźba Pięknej Madonny z Wrocławia nie może być zaprezentowana w sposób tradycyjny z uwagi na zamknięcie Galerii Sztuki Średniowiecznej, stworzyła sytuację, w której osoby widzące znalazły się na chwilę w sytuacji osób z dysfunkcją wzroku, i musiały zapoznać się z dziełem w oparciu o zmysły inne niż wzrok.

Podczas koncertu pt. USŁYSZEĆ RZEŹBĘ zabrzmiała muzyka chóralna a cappella o tematyce maryjnej. Narracja muzyczna przeprowadzona została wielowątkowo: z jednej strony pojawiły się utwory muzyki dawnej, z drugiej zaś – współczesne, w tym skomponowane specjalnie na tę okazję, inspirowane bądź Piękną Madonną z Wrocławia, bądź bardziej generalnie epoką Średniowiecza. Pojawiły się kompozycje napisane do poezji średniowiecznej, zarówno łacińskiej jak i polskiej. Podczas koncertu publiczność usłyszała utwory takich uznanych polskich twórców jak: Marian Sawa, Henryk Mikołaj Górecki, czy Andrzej Koszewski. Chór zaprezentował muzyczną opowieść, w której istotnym elementem była audiodeskrypcja, czyli szczegółowy opis tytułowego dzieła sztuki przygotowany specjalnie z myślą o niewidomych odbiorcach. W ten sposób Warszawski Chór Międzyuczelniany stworzył swego rodzaju muzyczną prezentacjęi rzeźby, dostępnej osobom widzącym i niewidzącym.

Nasze zaproszenie do projektu przyjęli:

KATARZYNA KUCHARSKA-HORNUNG (rola w projekcie - stworzenie audiodeskrypcji, współpraca merytoryczna przy przygotowaniu scenariusza wydarzenia)

Historyczka sztuki, kuratorka, animatorka. Jest współautorką cyklu warsztatów o sztuce współczesnej dla osób z dysfunkcją wzroku w Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki oraz autorka audiodeskrypcji do wybranych prac w kolekcji Zachęty, wykonanych w różnych technikach – m.in. prac rzeźbiarskich, pracy video, instalacji przestrzennych, tkanin. Stworzyła audiodeskrypcję do ekspozycji stałej Muzeum Chopina w Warszawie, w tym obrazów, grafik, przedmiotów codziennego użytku oraz przestrzeni wystawienniczej. Jest inicjatorką i koordynatorką eksperymentalnego projektu audiowizualnego dla Fundacji Archeologia Fotografii, realizowanego w ramach Festiwalu Warszawska Jesień w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski
Rekomendowana przez Fundację Kultury bez Barier: „Katarzyna Kucharska dała się poznać w środowisku osób z niepełnosprawnością wzorku jako audiodeskryptorka czująca wagę słowa, potrafiąca rozpoznać jego niepowtarzalne, w zderzeniu z innymi słowami, koloryt i potencjał, pozwalające budować w wyobraźni adekwatne i bogate plastyczne obrazy.” Anna Żórawska Fundacja Kultury Bez Barier

FUNDACJA KULTURY BEZ BARIER (rola w projekcie - konsultacje audiodeskrypcji, współpraca przy promocji wydarzenia)

Od lat działa na rzecz osób niepełnosprawnych. Podejmuje działania mające prowadzić do tworzenia warunków gwarantujących osobom z dysfunkcją narządu wzroku i słuchu komfort w czasie wizyty w kinie, teatrze, muzeum i galerii; warunków dających możliwość samodzielnego i kompetentnego odbioru sztuki. Systematyczne i powszechne udostępnianie tekstów kultury ma być także, kierowanym do wszystkich, zaproszeniem do dialogu o potrzebie i możliwościach budowania społeczeństwa otwartego, świadomego,  wolnego od stereotypów i uprzedzeń.

Koncert odbył się w ramach Warszawskiego Tygodnia Kultury bez Barier i został współfinansowany przez Miasto Stołeczne Warszawa.

 fot. Tomasz Lis